Çölyak hastalığı/ Gluten duyarlılığı
Çölyak hastalığı/ Gluten duyarlılığı/ Gluten enteropatisi
Duyarlı bireylerde, buğday, arpa ve çavdarın yapısında bulunan gluten adlı proteinin ince barsaklar üzerindeki yıkıcı etkisinin sonucunda görülen hastalık tablosudur. Çölyak hastalığı olan insanlarda, gluten alındıktan sonra bağırsakların içinde glutene karşı bir reaksiyon gelişir. Besinlerin ve vitaminlerin emildiği ince barsaktaki parmaksı çıkıntılar zarar görür ve besin ve vitaminlerin emilememesine bağlı eksiklik belirtileri ortaya çıkar.
Dünyadaki sıklığı 1/100-150. Türkiye'de de benzer sıklıkta olduğu düşünülüyor. Çölyak hastalığının bir buzdağı olduğu düşünülür, hasta sayısı fazla olmasına rağmen tanı alan hasta sayısı azdır.
Klasik şikayetler her yaşta ortaya çıkabilirse de, klasik başlangıç yaşı glutenle karşılaşmaya başladıktan hemen sonra yani 1-2 yaşlarda... İshal, iştahsızlık, karında şişkinlik, kilo alamama, büyüme gelişme geriliği, kusma, yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık, deri bulguları, eklem şkayetleri gibi kolaylıkla başka hastalıklarla karıştırılabilecek ya da önemsenmeyebilecek müphem şikayetlerdir.
Tanı koymak için en önemlisi çölyaktan şüphelenmektir. Çölyak hastalarında genetik yatkınlık olduğundan ailede çölyak hastası varsa daha da fazla şüphelenmek gerekir.
Labrotuar testleri ve gerekirse biopsi ile kesin tanı konur.
Tedavi, hayat boyu glutensiz diyettir. Diyet başlandıktan sonra birkaç hafta içinde şikayetler geriler, laboratuar değerleri normale döner, büyüme hızlanır, kilo alımı sağlanır. Tedavi ilk doneminde laktozsuz diyet de verilir, bağırsaklar kendine gelince laktoza dönülebilir.
Çölyak hastalığı, başka hastalıklarla beraber olabileceğinden
-Endokrinoloji (tip1 diyabet, hashimoto tiroiditi...)
-Romatoloji (eklem şikayetleri varsa) konsultasyonları yapılması uygun olur.
Çölyak hastalığından şüphelenmek zordur, testleri isteyene kadar tanımak zordur; ama tedavisi diyetle olan bir hastalıktır.
katID==108) { ?> Yukarıda yazılı olan tüm olaylar gerçekte yaşanmış olup, çocukların yaş ve cinsiyetleri ve olayın seyri hasta mahrumiyeti açısından anlatım sırasında değiştirilmiş olabilir.
