Çölyak hastalığı için diyet önerileri
Çölyak hastaları için diyet
Özetle:
-Buğday, arpa, çavdar ve bu tahıllardan elde edilen tüm ürünler kesinlikle yasak..
-Yulaf*, mısır, pirinç, karabuğday, kinoa, kabuklu yemişler, kestane, patates, soya gluten içermediklerinden serbest
Etiket okuma önemlidir. 'Gluten free/Glutensiz/Gluten içermez ' yazanlar rahatlıkla tüketilebilir. Yazmayanlarda dikkatli olmak gerekir.
Kontaminasyon (bulaş/kirlenme) önemli özellikle yulafta...Standart üretim yerlerinde buğday, arpa, çavdar ve ürünlerini, gluten içermeyen ürünler ile aynı bant, taşıma, depolama ve işlem yerlerini kullanması sonucu aslında gluten içermeyen yiyeceklere bulaşma olabilir. Bu durumdan en çok etkilenen de aslında gluten içermeyen yulaftır. Bu nedenle çölyak hastalarının yulaf tüketirken, mutlaka 'glutensiz' yazan yulafı tüketmeleri gerekir.
YASAKLAR:
Gluten içerenler:
---Buğday: kabaca un, irmik, durum buğdayı, bulgur, buğday nişastası içeren herşey:
ekmek, pasta, makarna, hamur işleri, kraker, kahvaltılık gevrek, waffle, krep, unlu çorba, soslar, salata sosları,
---Arpa: malt içecekler(bira,sirke?), gıda boyaları, çorbalar,
---Çavdar: tahıllı gevrek, çavdar ekmeği, kvas
---brewer's yeast
Gluten içerebilenler:
-patates kızartması
-şekerler/şekerlemeler
-çorba
-enerji barları/granola
-salata sosları, tat vericiler
-bazı şarküteri ürünleri
-vejeteryanlar için üretilmiş gıdalar
-ruj,lipstick
-oyun hamurları
-vitamin ve mineraller
-ilaçlar, reçetesiz satılan ilaçlar
-bitkisel ya da besin destekleri
-malt, modifiye nişasta yazan etiketler
Kolay bulaş olabilenler yerler:
-yulaf: gluten içeren tahıllarla yanyana yetiştiği, aynı biçme makineleri, aynı taşıyıcılar ve aynı fabrika kullanıldığı sürece bulaş olabilir. 'Glutensiz/gluten içermez' yazmadığı sürece kullanılmamalı.
-fırınlar: buğday unu havada uzun süre asılı kalabilirler. Açıkta satılan glutensiz ürünlere kolayca gluten bulaşabilir.
-pizzacılar: hamur glutensiz olsa da aynı fırın, kürek, hamur tahtası kullanıldığında kolayca gluten bulaşabilir.
-patates kızartması: aynı yağ içinde daha önce gluten içeren bir kızartma yapıldıysa kolaylıkla bulaş olabilir.
SERBESTLER
-Yulaf*,
-mısır, mısır unu,
-pirinç, pirinçunu, esmer pirinç, yabani pirinç
-karabuğday,
-kinoa,
-kabuklu yemişler ve unları
-kestane, kestane unu (kestane şekerine dikkat)
-patates, patates unu,
-soya, tofu (soya soslarına dikkat)
-meyve ve sebzeler,
-kurubaklagiller,
-et, balık, kümes hayvanları (marine edilmemiş, işlem görmemiş ,una bulanmamış olacak) (şarküteri ürünleri yok),
-yumurta,
-süt, yoğurt, tereyağ, sade dondurma (olası katkılar nedeniyle peynire dikkat)
Çölyak hastalığının tek tedavisi diyet ile glutenden kaçınmaktır.
Şüpheniz varsa yemeyin....
*yulaf, yapı olarak gluten içermemesine rağmen en fazla bulaş olan besindir. Satın alırken 'gluten içermez/glutensiz' olanı kullanılmalı.
katID==108) { ?> Yukarıda yazılı olan tüm olaylar gerçekte yaşanmış olup, çocukların yaş ve cinsiyetleri ve olayın seyri hasta mahrumiyeti açısından anlatım sırasında değiştirilmiş olabilir.
