Tuz
+Tuz ve çocuk sağlığı
Kimyasal adı NaCl (sodyum klorür), yani sodyum ve klorürden oluşmasına rağmen, genellikle tuz ve sodyum birbirinin yerine kullanılırlar.sofra tuzunun%40'ı sodyum, %60ı klorürden oluşur.
Sodyum, insan vücudundaki en önemli elementlerden biridir. Vücudumuzun su-tuz dengesinin sağlanmasında, sinir iletiminde ve kas kasılmasında önemli görevleri var. Fazla sodyum alınması, vücutta su tutarak, kan basıncının yükselmesine neden olur.
Eski çağlardan beri besinlerin saklanması, daha uzun süre dayanması için tuzlama ve tuzda kurutma bilinen en eski yöntemlerden biridir. Tuz, şekerden sonra en önemli saklama aracıdır.
Tuz, insanların en bildiği, en tanıdığı ana tatlardan biri, tuzlu tad algısı tamamen alışmayla ilgili, alışınca tuzsuz tat size lezzetsiz, eksik gelebilir; ama birkaç hafta içinde dilimizin azaltılmış tuz miktarlarına alışması mümkün.
Tuz eklememek ve alıştırmak önemli, zaten evde hazırladığımız yemeklerin içinde biz eklemesek bile tuz var.
Bebeklerin böbrekleri iyi gelişmediğinden, fazla tuzla başedemezler. Bebekler için günde 1gr tuz yeterlidir ve bu miktar zaten anne sütü ya da mamaların içinde vardır. 1yaş altındaki bebeklerin yemeklerini hazırlarken asla tuz eklemeyiniz. Peynir ve zeytin gibi tuz içeriği yüksek besinleri verirken, tuzu almak için suda bekletmek ve tuz içeriği yuksek besinleri tanıştırmamak önemli. Tuzlu tadı bilmediklerinden 'ben tuzsuz yemem' diyemeyeceklerdir. Unutmayın, nasıl alıştırısanız öyle gider.
Çocukluktan itibaren fazla tuzlu beslenmek, ileri dönemde kan basıncı yüksekliği ve kalp hastalıları açısından önemli bir risk faktorüdür. Küçükken büyüklerimizden duyduğumuz 'fazla tuzlu yeme, kör olursun' deyimi, fazla tuz alımı sonrasında gelişen yüksek tansiyonun gözlere negatif etkilerinin sonucu olarak söylenmektedir.
Yaş gruplarına göre tuz ihtiyacı:
1-3 yaş 2gr/gün tuz (0,8mg sodyum)
4-6 yaş 3gr/gün tuz(1,2mg sodyum)
7-10yaş 5gr/gün tuz (2 mg sodyum)
>11yaş 6gr/gün tuz (2,4mg sodyum)
Satılan ürünlerin etiketlerini okuyarak sodyum içerikleri hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.
Etiket okurken <120mg sodyum/100gr Düşük sodyum içerikli
>600mg sodyum/100gr Yüksek sodyum içerikli
İçeriğinde karbonat, kabartma tozu kullanılan yiyeceklerin de tuz içerdiğini kabul etmek gerekir. Etiketinde na-bikarbonat, disodyum fosfat, msg(monosodyum glutamat) ((link)), nacl, na-kazeinat, na-sitrat, na-nitrat, na-propionat, na-sülfit, soya sosu içerdiği yazan gıdalar sodyumdan zengindir. Et suyu içeren, salamura ya da tütsülü yiyecekler de tuz içerir.
Aşırı sıcaklarda, fazla egzersiz sonrası, ateşli hastalıklarda ve ishallerde vücuttan su ve tuz kaybı olur, böyle durumlarda yiyeceklerin tuz ve su içeriğini arttırmak uygun olur. Normalde vücudumuzun tuz ihtiyacını besinlerden gelen tuz ile karşılayabiliriz.
Daha az tuzlu diyet için:
-Sofradan tuzu kaldırmak,
-Yemeğin tadına bakmadan tuz eklememek,
-Tuz yerine baharatlar, limon suyu, sarımsak kullanmak,
-Şarküteri, konserve ürünler, hazır soslar, ketçap, mayonez, hazır çorbalar, fast food, aburcubur (patates cipsi,gofret,kuruyemişler, ve konserve turşular) gibi tuz içeriği yüksek gıdaları çocukları uzak tutmak,
-Çocukların yanında tuzu fazla kullanmamak, iyi örnek olmak,
-Bebeklikten itibaren tuzu az tüketecek şekilde alıştırmak önemlidir..
katID==108) { ?> Yukarıda yazılı olan tüm olaylar gerçekte yaşanmış olup, çocukların yaş ve cinsiyetleri ve olayın seyri hasta mahrumiyeti açısından anlatım sırasında değiştirilmiş olabilir.
